Mayor Jane Yap mihangyog ordinansa pagpanalipod sa kahoy’ng kabilin

By Rey Anthony Chiu | 07:51 AM April 15, 2023

• 

Tungod sa napatumba nga mga punuan sa acasia nga maoy nagpabugnaw sa lugar aron matawag kini nga Little Baguio Drive, magpalusot ang syudad sa Tagbilaran sa ordinansa nga magpanalipod sa mga kahoy nga matumbok na nga kabilin.

Kini maoy gibutyag ni Mayor Jane Yap, kinsa maoy nanguna sa press-conference aron ikapadayag ang katin-awan kabahin sa nahitabo nga pagputol sa mga dagkong punuan sa acasia nga gituohang kapin na sa 100 ka tuig ang panuigon, didto sa eskina Taloto ug Baguio Drive ning Syudad.

Na-ukay ang mga Bol-anon diha nga sa mga higayon nga nagsingabut ang Semana Santa, namat-an na lamang ang pagpukan sa mga dagkong acasia, nga apil sa naghatag kasaysayan sa lugar.

Matud ni Mayor Yap nga ang mga nagdumala sa proyekto diin nagbarug ang mga acasia, miduso sa ilang plano ngadto sa Office of the Building Official sa Syudad nga ngapakita nga sa 3,400 metro kwadrado nga propyedad, 800 metros lamang ang himoong gasolinahan ug ang mga kahoy nga acasia, wala maapil sa lugar nga direktang maapektahan sa konstruksyon.

Adunay design ug ang layout nga giduso, ang mga kahoy, naa nasulod na sa buffer zone, ug mahimo nga dili gyud unta putlon, saysay ni kanhi Mayor John Geesnell Yap, kinsa mao nay City Administrator karon.

Tungod sa nahitabo nga pagpukan sa acasia, temporaryo nga gisuspenso sa syudad ang pag-isyu sa building permit, samtang nagpaabut nga kaimbestigahan ang maong kontrobersya.

Walay napagawas nga tree cutting permit ang Community Environment and Natural Resources Office (CENRO), matud pa usab ni Cenro Elena Suarez, kang kinsang buhatan nga ubos sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) maoy gitugyanan sa pagproseso aron mapalusot ang manginahanglan sa tree cutting permit.

Hinuon, ang mipagawas ang CENRO og sertipikasyon sa Private Tree Planting Registration (PTPR) ngadto sa Forest View Realty Development Corporation, ang kontraktor sa nahisgutang gasolinahan.

Ang tag-iya, ang Pilipinas Shell, mao ang nagduso sa aplikasyon sa Building Permit, nga nagtaban sa Environmental Compliance Certification dikan sa DENR Environment management Bureau (EMB) nga nagpahayag nga walay kahoy nga putlon sa nahisgutang proyekto.

Apan, taliwala sa legal nga mga hisgutanan nga posibleng mag-abut sa korte, nagpabiling matuod nga ang natumbang acasia, dili na mapabarug og balik.

Samtang nagduso na og reklamo ang syudad ngadto sa DENR EMB aron kaimbestigahan ang pagpamutol sa kahoy supak sa ECC, aron wala nay mahitabo nga ingon niini, minghangyo ang Mayor ngadto sa Sangguniang Panlungsod sa us aka ordinansa nga manalipod sa mga kahoy nga kabilin.

• 

• 

Sa Ordinansa, buot sa Tagbilaran nga us aka tinabangay sa syudad, DENR, National Historical Commission of the Philippines ug mga sector ang umolon aron maoy magtumbok sa mga kahoy sulod sa Tagbilaran nga markahan ug ideklara nga kabilin.

Kadtong mga kahoy nga sobra na sa 100 ka tuig, makasaysayanon, talagsaon na lamang, himoan og panalipud aron dili na mahimong putlon.

Niini, bisan kon ang kahoy naa sa pribado nga lote, bisan pa kon gituyo og tanum, dili na madali og hilabut. (PIA-7/Bohol)