By: Rey Anthony Chiu/PIA-Bohol| 03:17 PM September 10, 2019
Kini maoy lakbit sa gisaysay ni Provincial Veterinarian Stella Marie Lapiz, atul sa pagpakighinabi kabahin sa mga katikaran sa pagpaneguro nga ang Bohol dili masudlan sa kagaw nga makatakod ug mahimong mopu-o sa lokal nga industriya sa pangbaboyan.
Ang kina-ingnan sa ASF usa ka kagaw nga dili man makadaut sa tawo, apan kon makatakod sa baboy, kini maoy hinungdan sa hilanat, pagkadaut sa karne ug ang pagpanakod nga mahimong makapapas sa P6 bilyones nga industriya sa pangbabuyan, dinhi lamang sa Bohol.
Sa kahingawa ug sa pagpanalipod sa local nga pangbaboyan, gipagawas dayon ni Gob Arthur Yap ang usa ka Orden Ehekutibo nga nagpasugod sa pagdili sa pagpasulod sa karne o buhi nga baboy sa Bohol, ilabi na kon kini wala magtangag sa tukmang dokumentos.
Ang matag karne ug giproseso nga pagkaon gikan niini, kinahanglang magtaban sa tatak sa National Meat Inspection Service (NMIS) ug shipping permit samtang ang mga buhi nga hayopan gkinahanglan nga may kuyog nga veterinary certificates nga nagtug-an nga ang hayop gikan sa luwas nga dapit ug walay sakit.
Matud ni Dr. Lapiz, kapin sa 30,000 ka mga kabalayan sa Bohol ang aktibo nga namuhi og baboy ug moabut sa 50,095 metriko tonelada nga karne ang local nga produksyon.
Gani, dugang ni Dr. Lapiz, 80% niining karne, adto makuha sa mga backyard raisers nga nagpaihaw sa ilang mga binuhi sa mga ihawan, apan pipila lamang niini ang didto ipaihaw sa acrredited nga mga slaughterhouses ug abbatoirs.
Tungod niini, daghan nga panginahanglan sa local nga mga high-end resorts sama sa mga prime cuts ug choice cuts ang dili matubag sa mga ginangmay nga ihawan, hinungdan nga kinahanglan pang moangkat ang Bohol sa mga suppliers nga makahimo niini.
Subay niining katikaran, misugyot na si Gob Arthur Yap nga magpatukod og 6 ngadto sa 10 ka abbatoir alang sa Bohol.
Didto sa unang executive council meeting sa ASF nga gihimo didto sa Café Caloy, gibutyag ni Gob Yap nga buot niya nga ang local nga panginahanglan sa mga high end restaurants ug hotels, masupply na sa local nga tinubdan sa karne.
Gisaysay usab sa Office of the Provincial Veterinarian nga 2 ngadto sa 4 lamang ka ihawan ang nabutang sa ilang plano, apan, may nga pribado na nga kompanya nga nagpasabut nga magtukod og ihawan dinhi.
Mituo ang OPV nga mas maayo nga ang pribado nga kompanya ang magtukod kay sa goberno sanglit ang pagpadagan niini, mas maayo og kasinati-an ang taga pribado nga sector.
Hinuon, daghan ang nalipay sa plano nga magpahimo og mga komersyal nga ihawan dinhi, aron makaseguro sa kahimtang sa karne nga ikabaligya sa mga kamerkadohan.
Ang karne nga gikan sa mga ihawan, gipaneguro nga kini limyo, gi-ihaw sa mga lisensyado ug gi-transport sa mga accredited nga kargahanan aron dili mahugawan.
Dili mahimo nga ang karne nga ibaligyaay sa merkado, isakay lamang sa mga sakyanan nga dili accredited sa Bureau of Animal industry.